Thiết bị VoIP và một số chuẩn kết nối trong hệ thống tổng đài IPPBX

SysVN xin tiếp tục giới thiệu bài viết “Thiết bị VoIP và một số chuẩn kết nối trong hệ thống tổng đài IPPBX”, cụ thể là giải pháp Asterisk PBX solution. Mời các bạn theo dõi. Trước khi tìm hiểu bài viết này, mời các bạn xem lại các bài viết trước.

  1. Mục tiêu

Sau khi hiểu rõ bài viết này, các bạn biết được:

  • Những thiết bị VoIP thường được sử dụng trong hệ thống tổng đài Asterisk
  • Biết được một số chuẩn kết nối FXO, FXS, E1, T1
  • Kết nối giữa các tổng đài
  • Một số thiết bị gateway

2. Thiết bị Digium

  • Digium là 1 công ty chuyên sản xuất ra các phần cứng tương thích với Asterisk
  • Một số phần cứng Digium tiêu biểu được giới thiệu trong bài viết này: Card Analog, Card Digital
  • Card Analog, Card Digital gắn vào Server thông qua khe PCI thường hoặc PCI-e

a. Analog Card

– Card Analog: dùng để kết nối với đường truyền analog như CO line. Card Analog có 2 loại port FXO, FXS. Chuẩn kết nối RJ11. FXO, FXS là gì, các bạn xem lại bài viết “Các khái niệm trong hệ thống Asterisk“.

– Card Digital: dùng để kết nối với đường truyền số như T1, E1, chuẩn kết nối là RJ45

Một số hình ảnh Card Analog của Digium điển hình

Card Analog 4 Ports của Digium
Card Analog 8 Ports của Digium
Card Analog 24 Ports của Digium

Trên card Analog có 2 loại port FXO và FXS được quản lý bởi 2 module màu đỏ và màu xanh

  • Module màu đỏ: quản lý loại port FXO
  • Module màu xanh: quản lý loại port FXS

Theo hình trên thì port 1, 2 là FXS. Port 3, 4 là FXO.

Ngoài ra còn có thêm 2 hãng Sangoma và Openvox cũng cung cấp card Analog cho Asterisk. Chi tiết những card của 2 hãng này sẽ được giới thiệu trong bài viết khác.

Card Sangoma A400
Card Openvox AE2410E

Chức năng của FXO, FXS:

  • Port FXO: Port FXO dùng để nhận tone, nhận tín hiệu từ tổng đài gửi đến. Nói chung là loại port dùng để kết nối đường CO line từ bưu điện kéo về. Loại port FXO có trên các thiệt như máy fax, điện thoại Analog
  • Port FXS: Port FXS dùng để cấp tone, cấp tín hiệu cho port FXO. Port FXS thường có trên các thiệt bị ATA

Xem các hình bên dưới các bạn có thể hình dung được chức năng của 2 port này

b. Kết nối giữa các tổng đài thông qua Analog port

Kết nối giữa tổng đài Asterisk và tổng đài Alcatel thông qua port FXS và FXO. Trên tổng đài Alcatel sẽ có 1 port FXS đấu vào port FXO trên tổng đài Asterisk

Tương tự cho việc kết nối tổng đài Asterisk với tổng đài Panasonic

Ngoài ra việc kết nối giữa các tổng đài còn dùng SIP Trunk, IAX Trunk. Sẽ giới thiệu trong bài viết sau

c. Digital Card

Một số hình ảnh tiêu biểu

Digital Card được dùng để kết nối với các đường truyền số như E1, T1, PRI30 (còn gọi E1-ISDN). Ở Việt Nam chỉ sử dụng E1, PRI30.

Sở đồ kết nối:

Nhà cung cấp dịch vụ——-> Đấu nối mạng——->Digital Card gắn vàoTổng đài

Đường truyền dẫn từ nhà cung cấp tới kết cuối mạng thường là cáp quang. Từ bộ kết cuối mạng tới cổng trung kế tương ứng trên tổng đài thường sử dụng cáp đồng 4 sợi và đầu đấu nối RJ45 (giống mạng máy tính).

Mỗi một đường dây trung kế kỹ thuật số cho phép nhiều kênh thoại đồng thời (nên còn được gọi là trung kế luồng), cụ thể
– Giao diện T1: 24 kênh thoại / 1 đường
– Giao diện E1: 30 Kênh thoại / 1 đường
– Giao diện BRI: 2 kênh thoại / 1 đường
– Giao diện PRI30 : 30 kênh thoại / 1 đường

Đối với đường dây thuê bao kĩ thuật số các số không được gán cố định cho bất cứ kênh thoại nào, khi chúng ta gọi tới các số máy trong dải cuộc gọi sẽ lần lượt chiếm từng kênh, như vậy chúng ta có sẵn dịch vụ trượt số cho cả dải số.
Ngoài ra chúng ta có thể lập trình hệ thống tổng đài để tổng đài chuyển tiếp cuộc gọi tới đích theo từng số trong dải.

Ví dụ:
Chúng ta thuê một đường E1 và chúng ta có dải 30 số từ xxxxxx11, xxxxxx12, … xxxxxx40.
Chúng ta có thể lập trình để các cuộc gọi tới số xxxxxx11 sẽ được chuyển tiếp tới máy nhánh 101 cho dù nó chiếm ở bất cứ kênh thoại nào, cuộc gọi tới số máy xxxxxx12 sẽ được chuyển tiếp tới máy 105, v.v… Tất nhiên là các máy nhánh có thể thay bằng một lời chào IVR, một nhóm máy hay một hộp thư thoại (Voice Mail Box)
Chúng ta có thể chọn một số trong dải để làm số FAX và chúng ta lập trình để cuộc gọi vào số máy này sẽ được chuyển tiếp tới máy nhánh cắm máy FAX.

Trường hợp khác, chúng ta có thể cấp cho người dùng nào đó một số máy công cộng, chúng ta lập trình để các cuộc gọi vào số máy này sẽ được chuyển tiếp tới máy nhánh của người đó. Trường hợp này người đó có thể vừa liên lạc nội bộ vừa nhận trực tiếp từ mạng cộng cộng mà không cần phải sử dụng 2 đường dây: 1 đường dây máy nhánh và 1 đường dây trực tiếp.
Một điều khác biệt nữa đó là chúng ta có thể thuê thêm dải số để sử dụng cho các mục đích khác nhau. Ví dụ một đường dây giao diện E1 30 kênh thoại với một dải 60 số.

Ưu điểm: Của trung kế giao diện kĩ thuật số đó là chất lượng thoại cao không bị nhiễu ồn. Ngoài ra sử dụng trung kế giao diện kĩ thuật số cho phép sử dụng các dịch vụ nâng cao như mô tả ở trên. Một ưu điểm nữa đó là độ bảo mật trên đường dây kĩ thuật số cao hơn so với đường dây tương tự
Nhược điểm: Của trung kế giao diện kĩ thuật số: Tuy rằng tất cả các nhà cung cấp dịch vụ hiện tại đều có thể cung cấp các giao diện trung kế số nhưng vẫn phụ thuộc và vị trí địa lý nơi sử dụng. Nếu bạn muốn sử dụng giao diện trung kế kĩ thuật số hãy liên hệ trực tiếp với nhà cung cấp để có thông tin chính xác về dịch vụ.

3. Thiết bị VoIP đầu cuối

  • Điện thoại IP Phone của các hãng: Grandstream, Atcom, Yealink, Snom, …
  • Điện thoại Analog, Wifi phone, Video phone, USB phone
  • Softphone

Hình ảnh minh họa

4. Analog Gateway

Nói một cách dễ hiểu gateway là thiết bị chuyển đổi gói tín giữa hai mạng khác nhau. Analog Gateway: là thiết bị dùng để chuyển đổi tín hiệu Analog sang tín hiệu VoIP để truyền trên mạng IP và ngược lại. Một số thiệt bị điển hình tương thích với tổng đài Asterisk: Astribank, Dinstar, ATA

a. Voice gateway FXO

Là Thiết bị chuyển đổi từ tín hiệu Analog => IP.
Được sử dụng để đấu nối các đường PSTN (Viettel, VNPT..) sang tín hiệu IP để đưa vào tổng đài VOIP.
Mô hình đấu nối.

b. Voice gateway FSX
Là Thiết bị chuyển đổi từ tín hiệu IP => Analog.
Được sử dụng để đấu nối từ tổng đài IP ra các điện thoại Analog.
Mô hình đấu nối.

5. Digital Gateway

Digital Gateway: dùng để kết nối với đường E1,T1
Một số thiết bị điển hình: Dinstar MTG 200, Digium 1G101F One Span Digital T1/E1, Digium 1G201F Two Span Digital T1/E1